از جنجال بر سر سایه خر تا افسانه ببر و پرواز آوانگارد قفس
تاریخ انتشار: ۴ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۵۹۸۳۵۴
به گزارش همشهری آنلاین، این روزها چندین نمایش روی صحنهاند. بیشتر آنها کار کارگردانان جوانند و البته نمایشهایی از کارگردانان کهنه کاری مثل حسین کیانی، سیاوش طهمورث و میکاییل شهرستانی هم در حال اجرا هستند.
تالار وحدت
در تالار وحدت نمایش موزیکال «هفت خان اسفندریار» برداشتی آزاد از شاهنامه فردوسی، روی صحنه است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در هفت خان رستم پیش از این قرار بود امین حیایی حضور داشته باشد و پوسترهایی هم با عکسهای او منتشر شد، اما حالا در اجراها او حضور ندارد. امین زندگانی، بانیپال شومون، امیررضا دلاوری، امیرکاوه آهنین جان، اصغر پیران، محسن حسینی و فریبا کوثری بازیگران این نمایش هستند که بر اساس داستانهایی از شاهنامه با متنی از محمدرضا کوهستانی و با رهبری ارکستر بردیا کیارس در تالار وحدت روی صحنه رفته است. این کار محصول سازمان سینمایی اوج با همکاری بنیاد رودکی است.
تئاترشهر
سالن اصلی تئاترشهر مدتها بود که اجرایی نداشت و تنها در روزهای جشنواره فجر فعال بود. حالا نمایش «مکبث زار» کار ابراهیم پشتکوهی از ۲۷ فروردین در این سالن روی صحنه است. پشتکوهی این نمایش را سالها پیش با بازیگرانی بومی اجرا کرد و بعد از آن هم چندین بار آن را در شهرهای مختلف و حتی خارج از ایران روی صحنه برده است، از جمله سال ۹۵ در فستیوال Diffrint Art مونیخ و سال ۹۷ در جشنواره تئاتر آذربایجان. این نمایش برداشتی از نمایش مکبث ویلیام شکسپیر است که پشتکوهی آن را با مراسم زار، از آیینهای بومیجنوب ایران، تلفیق کرده است. کاری که پیش از این هم در نمایشهای «تنها سگ اولی میداند برای چه پارس میکند، مکبث» و «هملت پشت کوهی» با متنهای شکسپیر کرده بود. در اینجا مکبث در جزیره هرمز بر سر تبدیل شدن به «بابای بزرگ زار» جدال میکند. این نمایش در هر بار اجرا تماشاگران زیادی داشته و منتقدین هم آن را تحسین کردهاند.
شهروز دل افکار، گاتا عابدی، محمدهادی عطایی، یاشار نادری، سعید برجعلی، فهیمه موسوی نیارکی، رضا جهانگیری، رضا سلیمی، سحر عبدالملکی و امیر رضایی بازیگران این نمایش هستند.
در تالار چهارسو «اپرای شیپور» به نویسندگی و کارگردانی فریدون ولایی و بازی خان آقا احمدی، مریم برومند، یاسمن حسینی، امید رهبر، سامان شکیبا، امیرحسین صفایی پور، میتر طره، عماد محبی، سونیا معبودی و سعید مقبری اجرا خواهد داشت. در خلاصه داستان این نمایش آمده است: «قرارمان بود که بخندیم اما گریه مجالمان نداد. تو اما بخند. بگذار همه گریههای جهان از آن من باشد.»
«مردمان خشمگین» هم با متنی از «رجینا لدرز» و با کارگردانی ایرج افشاری اصل دیگر نمایشی است که در سالن چهارسو روی صحنه میرود. نمایش ماجرای نوجوانی است که به اعدام محکوم شده و هیأت منصفه پروندهاش را دوباره مورد بررسی قرار میدهند تا شاید بتوانند او را از مرگ نجات دهند. علیرضا جلالی تبار، آرزو افشار، بهرام سروری نژاد، محسن افشار، سیاوش جامع، زری کریمی، کاظم برزگر، امیرعدل پرور، امیر موسوی، علی نکته سنج، سمیرا سهرابی، سینا صبحی، ایلیار افشاری اصل، پارمیدا افشار در این نمایش بازی میکنند.
تالار قشقایی با نمایش «فراموشان» در انتظار تماشاگران است. نویسنده و کارگردان این کار امیر امیری است و مهدی اذعانی، مریم تولایی، هانیه رحیمی، پوریا فرجی، نگار عزیزی، مروارید کفایی و علی مربی بازیگران آن هستند. در خلاصه داستان نمایش آمده است: بعد از بیست سال یه قدمیاون قاتلم، یه فشنگ توی اسلحه میذارم، به ترتیب قرعه میچکونم تا رولور اجدادی بگه قاتل کیه.
نمایش «لانگ شات» هم در سالن سایه روی صحنه میرود. جواد خورشا و محمدرضا مالکی متن این نمایش را نوشتهاند و محمدرضا مالکی آن را کارگردانی کرده و تنها بازیگر آن هم هست. نمایش ادای دینی به هنروران سینماست و ماجرای رضا مژده کارگر خیاطی را روایت میکند که عاشق سینماست و یک شب در محل کار خود تصمیم میگیرد فیلمیبا گوشی همراه از خودش ضبط کند و برای یک دفتر سینمایی بفرستد.
در کارگاه نمایش مجموعه تئاتر شهر هم نمایش «دل لرزه» به نویسندگی سیدعلی موسویان، کارگردانی مجتبی لاله زاری و بازی سیدمرتضی فخرموسوی، سعید خبیری، امین دلپذیر، طاهره هنزایی، مجتبی لاله زاری روی صحنه میرود. در خلاصه داستان این نمایش آمده است: جواد ابویی در پی ماجرایی با هم محله ای خود درگیر میشود و او را به قتل میرساند. حاج مرسل وکیلی که کاندید شورای شهر هست، برای کسب رضایت خانواده مقتول تلاش میکند.
تالار سنگلج
در تماشاخانه سنگلج کمدی عاشقانه ماشین دودی نوشته و کار حسین تفنگدار در حال اجراست. این نمایش از ششم فروردین روی صحنه رفته و تا ۲۹ اردیبهشت به اجراهایش ادامه میدهد. در این نمایش سپیده سپهری، شیرین کاشفی، میترا شجاعی، الهامهادیان، سیدمحسن میرهاشمی، حامد پیراسته، شهرام نجاتی، دانیال تفرشی و داوود معینی کیا بازی میکنند و داستان آن در باره فارِس و آناهیتا، دو دلداده است که به دستور شاه سلطان حسین صفوی توسط سه دیو طلسم شدهاند. حال آناهیتا پس از سالها به کمک مرشد بلقیس و چند زن دیگر به جنگ دیوها میرود تا این طلسمها را باطل کند.
تالار مولوی
در سالن اصلی تالار مولوی «کابوسهای آنکه نمیمیرد» تا ۲۸ اردیبهشت روی صحنه است. این کار نوشته امیرحسین طاهری و درباره علامه دهخداست و نادر فلاح تهیه کننده و کارگردان آن است
فائزه آبزن، عرفان اجلی، علیرضا اخوان، تکتم اخجوانی، محمدحسین اسحاقی، نرگس اسفندیاری، نفس افضلی، افق ایرجی، بهادر باستان حق، متین بختی، امیر پاسبان، سعید پارسا، هادی تک زارع، ایرج حیدری، احمد خان محمدزاده، رضا خسروی، محمد درستکار، محمد سپهری، محسن شفیعی، امیر شربتی و... بازیگران این نمایش هستند.
عمارت نوفللوشاتو
در عمارت نوفل لوشاتو ۴ نمایش روی صحنه است. رومئو و ژولیت نوشته نوشین تبریزی و کار سیما تیرانداز از ۱۰ اردیبهشت تا ۱۲ خرداد در سالن شماره یک این عمارت اجرا میشود. سیما تیرانداز پیش از این در مصاحبهای از حضور بازیگران حرفهای و آماتور در کنار هم در این نمایش صحبت کرده بود و آن را تجربه جدیدی برای خودش عنوان کرده بود. به غیر از خود سیما تیرانداز، بقیه بازیگران این نمایش عبارتنداز: الهام شعبانی، پژمان عبدی، مهرزاد جعفری، آیدا آرتینمهر، علیرضا اسفندیار، مرضیه امیراحمدی، ساغر چنگیزی، رها خادمی، حدیثه حسینی، سپیده حسینی، میلاد حکمت، بهار دهقان، محمد امین رحیمی، مهدی رزاقی، مهرناز رودگرنژاد، روژینا شهابی، حسن صادقی، سارا ضابطی راد، رضا طاهریان، سالار غفاری، مرتضی فروزان فر، فائزه قربان نژاد، شادان قوامی، بیتا کریمی و محدثه منصور در این نمایش بازی میکنند.
دیگر نمایشی که در عمارت نوفل لوشاتو در حال اجراست، کمدی ژرژ مخوف بر اساس نمایشنامه ایوان مخوف از میخاییل بولگاکف است. امیر جاسمیان آزاد و رامیار محمودی نویسندگان این نمایش هستند و مهران مکاری آن را طراحی و کارگردانی کرده است. مهراوه طالبی، رامیار محمودی، حمید آغه ویسی، هادی درخشنده، سارا سیبی، شهاب الدین احدی، پریسا بخشی، امین سنجربیگی و علیرضا یزدان پناه بازیگران این نمایش هستند.
نمایش دیگر این مجموعه «حضور آدمها ممنوع!» است که آن را یک کمدی سیاه معرفی کرده اند و در واقع برداشتی است از قلعه حیوانات جرج اورول. نویسنده، طراح و کارگردان این نمایش حنیف مظفری است و به غیر از خودش توفیق حیدری، علی علیایی، علی کریمی، کیارش عسگری، مرتضی رضائی، علی کاظم پور و احسان مقدم در آن بازی میکنند.
مرگ در زمستان هم نمایش دیگر عمارت نوفل لوشاتو است که از ۱۱ تا ۲۹ اردیبهشت روی صحنه خواهد بود. نویسنده و کارگردان این نمایش حامد شیخی است و در کنار او رضا نیلی، علی اسدیان، ساغر بهنام و ساناز خدایی در آن بازی میکنند.
در خلاصه نمایش آمده: همه در کافهای میان جاده انار منتظرند تا مشدی از آنجا عبور کند. در این فاصله زمانی حقایقی میان آنها روشن میشود.
تماشاخانه ملک
در تماشاخانه ملک ۳ نمایش روی صحنه هستند. نمایش «دقیقا ۹ سال و ۳ ماه و ۲۰ روز پیش کجا بودی...؟» نوشته و کار سید فرشادهاشمی از ۱۶ اردیبهشت در این تماشاخانه روی صحنه رفته و تا ۸ اردیبهشت به اجراهاش ادامه میدهد. هاشمی تنها بازیگر این نمایش هم هست که توصیه شده در صورت داشتن بیماری قلبی، یا هر بیماری خاص که با غم و رنج تشدید خواهد شد، آن را برای دیدن انتخاب نکنید.
نمایش «ناریا» دیگر نمایشی است که تماشاخانه ملک در حال اجراست. این نمایش از اول اردیبهشت اجراهایش را شروع کرده و تا ۵ خرداد روی صحنه خواهد بود. نویسنده این نمایش کاوش زارع طلبت و کارگردان آن حسین فردوسی است.
مهرداد آبسالان، الهه احمدزاده، امیرحسین بیاتی، سید محمد تقوی، غزاله جعفرپور، محمد جوادی، فرانک جواهری، عاطفه حق شناس، کوروش رجایی، رعنا رحمانی، یسنا سورانی، هستی شهبازی، سمانه صادقی، پوریا صفایی زاده، مینا صدقی، امیر طیبی، صبا غربا، حسین فردوسی، مونا فرهادی، هومن کریمی، علیرضا کیوانی، ابوالفضل گرمابی، غزاله مهرابی، محمد نیلوفر، علی ویسی، نادیا هریوندی و میلاد هوشنگی در این نمایش بازی میکنند.
در خلاصه این نمایش آمده به دلیل خراب شدن واگن مترو شهری تهران، افرادی که داخل واگن هستند، در تکاپوی نجات خود هستند، ولی اتفاقات دیگری رخ میدهد.
حسین کیانی بعد از مدتی دوری از تئاتر با دو نمایش به صحنه برگشته است. اولین آنها «جنجال بر سر سایهی خر» نوشته فردریش دورنمات با ترجمه بهروز قنبرحسینی است که از ۱۰ اردیبهشت در تماشاخانه ملک روی صحنه میرود. نازنین شایان فر، آرین علافچیان، احمد عباسی، فاطیما ناصرخیل، سیدصدرا سبحانیان، پونه نصیری، غزل اجتماعی، دنا شهبازی، کیمیا رضایی، احسان بیگی، رضا فرزان، میلاد رفاقتی، اشکان اسکندری، دنیا صنوبری و سهیل محبی بازیگران این نمایش هستند.
تماشاخانه ایرانشهر
دومین نمایش حسین کیانی کاری است به اسم «کافه کات» که از همین امروز در سالن استاد سمندریان تماشاخانه ایرانشهر اجراهایش را شروع میکند. نمایشنامه کافه کات نوشته خود حسین کیانی است و بهروز پناهنده، کهبد تاراج، ساناز روشنی، الهه شهپرست، حسام الدین مختاری، هدا ناصح و مریم ندایی در آن بازی میکنند.
علاوه بر کافه کات چند نمایش دیگر هم در تماشاخانه ایرانشهر در حال اجرا هستند. باغ آلبالو نمایشنامه معروف چخوف با کارگردانی میکاییل شهرستانی یکی از این نمایشهاست که تا ۲۹ اردیبهشت روی صحنه خواهد بود. شهرستانی که یک سال و نیم در حال تمرین این نمایش بوده، گفته تغییرات زیادی در متن داده و آنچه روی صحنه است، دیگر نمایشنامه چخوف نیست و بیشتر متعلق به خود اوست.
داود بیتاء، اعظم قنبری، رعنا صفاری سیاهکلی، امیرحسین نسیمی، مژگان کامجو، درسای سبحه، پگاه مجدالدین، نسا بامداد، علیرضا آژیده، فرهاد اعتمادی، مرضیه ساکی، منصوره هروی، آرین نعیمی، امید فتحی، بابک پایوند، زهره گل سرخی، شقایق سیدین، امیرعلی حیدری، مجید حسینی وهادی دلیر آقایی در این نمایش بازی میکنند.
معرکه در معرکه کار سیاوش طهمورث هم دیگر نمایش تماشاخانه ایرانشهر است که در سالن استاد سمندریان روی صحنه است. طهمورث مدتها بود که میخواست متن معروف داود میرباقری را کار کند که بالاخره امسال شرایط برای این کار مهیا شد.سیاوش طهمورث، نسیم ادبی، سیروس سپهری، مجید رحمتی و دنیا فتحی بازیگران معرکه در معرکه هستند.
در سالن استاد ناظرزاده کرمانی هم نمایش «گربه نره و روباه مکار» تا ۲۹ اردیبهشت روی صحنه است. این کار نوشته و کار اوشان محمودی است و بیتا عزیز، علی تاریمی، محمد شهریار، آیت بی غم، میترا مسائلی، مجید عراقی، آتوسا جلیلی، مهیار ورزگان، حسام زرنوشه، لیلی نبی اللهی، هیوا حقانی، علیرضا دهقانی، میلاد خیرخواه، مریم بصیری فر، ریحانه غفوریان، نیلوفر فتاحی و مبینا شادمانی در آن بازی میکنند.
خانه هنرمندان
در سالن انتظامی خانه هنرمندان لئوناردو داوودنژاد کار حسین کشفی اصل در حال اجراست. متن این نمایش را محسن میرزاخانی با الهام از نمایشنامه «هنر» اثر یاسمینا رضا ترجمه علیرضا کوشک جلالی نوشته و مهیار اسلامی، فرید رحمتی و فرشید قلیپور در آن بازی میکنند.
نمایش دیگری که در همین سالن انتظامی خانه هنرمندان در حال اجراست «چه کسی از ویرجینیا وولف میترسد؟» ادوارد آلبی با ترجمه مرجان رزم آزما و کارگردانی شیرین فرخنده نژاد است.
الهام رضایی، علی کشوری، شیما زادپور (شبهای زوج)، دلارام زرگر (شبهای فرد)، میثم نیکخواه(شبهای یکشنبه تا چهارشنبه) و مهدی ارجمند(شبهای پنجشنبه و جمعه) در این نمایش حضور دارند.
تالار حافظ
نمایشی که در تالار حافظ روی صحنه است در واقع خوانش نمایشگونه کتاب نمایش در ایران بهرام بیضایی برای پاسداشت اوست.
دراماتورژ و کارگردان این کار میرعلیرضا دریابیگی است و بازیسازان عبارتند از:محمدرضا باهوش، امیرحسین بختیاری، تینا بخشی، شاهد پیوند، نیما ثبوتی، هدیه جدیدی، ریحانه چزانی، رضا خانی، حمیدرضا خسروی لرگانی، بهاره رحیمی، امیرحسین رضایی، سما سعادت، آرامه سلطانیه، ظفر سهرابی نیا، ندا شاملو، مهیار شاهی، فهیمه شایانفر، صالح عابدی، علی عزیزی، امیرحسین فارسی، شهراد قدیری، علیرضا (نیما) قربان زاده، علی قیاسی، مهسا گلگیر، شادن گلزار، دنیا محمدی، بهراد محمدی، غزاله مشعشعی، بهاره مصحفی، سارا مقدم، مهدی ملکی، فرهاد نجاریان، تامارا یکتا، اکبر یکتا، میرعلیرضا دریابیگی
این کار پژوهش، آزمایش و اجرایی از گروه تئاتر یوونتو است.
این کار با اجراهای قبلی متفاوت است| دوست دارم متن جدیدی کار کنم، اما شرایط مناسب نیست مجبوریم هفتهای سه بار فیلترشکن عوض کنیم تا بتوانیم کار را تبلیغ کنیمعمارت ارغوان
دو نمایش در عمارت ارغوان روی صحنه هستند. «زولپیدم» به نویسندگی ارشیا نجیمی و مریم حاج بابای و با طراحی و کارگردانی ارشیا نجیمیدر سالن شماره یک این عمارت روی صحنه است. بازیگران این نمایش از این قرارند: ارشیا نجیمی، شادمهر محمدی، محمدرضا خلج، سپیده فضل یاب، رضا شاهی، نوشین مینایی فرد، میلاد شریف، رها خورسندیان و حامد خوشحال.
«مگس» هم نمایشی است که در سالن شماره ۲ عمارت ارغوان در حال اجراست. متن این نمایش از ایوب آقاخانی و توحید معصومی است و فرزین حاجیلو آن را کارگردانی کرده است.
البرز احمدخانی، گل بو فیوضی، فرنوش موحدی، شهاب آزاد و فرزین حاجیلو در این نمایش حضور دارند.
ماجرای مگس در مجارستان همزمان با روزهای جنگ دوم جهانی روی میدهد. ژولا تنها پسر خانواده تت در جنگ است، فرمانده ژولا چند روزی مهمان خانواده تت میشود و باید پدر و مادر و نامزد ژولا میزبان شایستهای برای فرمانده باشند.
خانه نمایش دا
خانه نمایش دا با ۳ نماش این روزها فعال است: «افسانه ببر» نوشته داریو فو با ترجمه، کارگردانی و بازی صدرالدین زاهد، «نئورئالیسم» نوشته و کار سلمان سامنی و «پرواز آوانگارد قفس» به نویسندگی و کارگردانی محمود جامه بزرگ
کد خبر 755780 منبع: همشهری آنلاین برچسبها تالار وحدت مجموعه فرهنگی تئاتر شهر تئاتر تماشاخانه ایرانشهرمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: تالار وحدت مجموعه فرهنگی تئاتر شهر تئاتر تماشاخانه ایرانشهر نمایش بازی می کنند بازیگران این نمایش هستند تماشاخانه ایرانشهر آن بازی می کنند اردیبهشت روی صحنه روی صحنه می رود تا ۲۹ اردیبهشت تماشاخانه ملک حال اجراست روی صحنه نوفل لوشاتو حال اجرا نوشته و کار دیگر نمایش نمایش دیگر نمایش آمده تالار وحدت حسین کیانی پشت کوهی هم نمایش
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۵۹۸۳۵۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چرا ژاپنیها به نقاشی «ارواح» علاقه دارند؟
شوهر اویوا میخواست دوباره با همسایه ثروتمندش ازدواج کند، اما همسرش هنوز زنده بود. او ابتدا سعی کرد اویوا را مسموم کند، اما به جای اینکه او را بکشد، او را به طرز وحشتناکی زشت کرد. سپس او را به رودخانه انداخت تا غرق شود که موفقیتآمیز بود. اما بعداً، وقتی به آن رودخانه بازگشت، روح اویوا از آب برخاست تا او را به هرکجا که رفت تسخیر کند!
به گزارش فرادید، تصاویر خوفناکی از این داستان ارواح ژاپنی و سایر موارد مشابه آن، موضوع نمایشگاهی در موزه ملی هنر آسیایی اسمیتسونین است؛ نمایشگاهی با عنوان: «نمایش ماوراء طبیعی: ارواح و تئاتر در چاپ ژاپنی».
قرنها پیش، داستانهای ارواح در ژاپن بسیار نقل میشدند. بیش از ۵۰ اثر به نمایش گذاشتهشده از سالهای ۱۷۰۰ تا ۱۹۰۰ توسط هنرمندان ژاپنی، نمایانگر قدرت ماندگار هنر چاپ چوبی و داستانهایی است که امروزه در ژاپن همچنان رونق دارند.
داستان اویوا، همسر وفاداری که روحش برای تسخیر شوهر قاتلش بازگشت، سال ۱۸۲۵ در نمایش کابوکی «داستان ارواح یوتسویا در توکایدو» توسط تسورویا نانبوکو روایت شد.
کیت بروکس، از متصدیان نمایشگاه، میگوید: اگرچه موضوع ماوراء طبیعی مدتها بخشی از فرهنگ ژاپنی بوده، دوره اِدو (۱۶۰۳-۱۸۶۸) و این تولید خاص به این ژانر اهمیت دائمی داد.
تصاویری از این نمایش ارواح و سایر نمایشنامههای آن زمان برای مشتریانی که خواهان داشتن یادگاری از نمایش و بازیگران خاص آن در قالب چاپ چوبی بودند، توسط هنرمندان بازتولید شد.
کابوکی که در دوره ادو ایجاد شد، به دلیل اجراهای دارای سبک و جلوههای ویژه پیچیدهای شهرت یافت که آن را به یک سرگرمی محبوب برای مخاطبان تبدیل میکرد.
بروکس میگوید: «ترفندهای روی صحنه مانند درهای مخفی و وسایل زیاد صحنه نمایش مانند خون مصنوعی، وسایلی مانند سیم که شخصیتها با کمک آنها پرواز میکردند، همگی نشاندهنده حضور ارواح بودند.»
هزاران چاپ با قیمتهای شگفتآور ایجاد و در دسترس قرار گرفت. بروکس میگوید در دهه ۱۸۴۰، یک چاپ چوبی چندرنگ تک ورق به قیمت یک وعده نودل بود.
چنین نمونههای رنگارنگ و زندهای به ندرت پس از نزدیک به دو قرن باقی میمانند، بهویژه چاپهایی که شامل برگههای کاغذی بلند میشدند تا جلوههای پیچیده صحنه را منعکس کنند.
یکی از چاپهای چوبی استادانه این نمایش سال ۱۸۶۱ توسط اوتاگاوا کونیسادا ساخته شد. در این چاپ، بدن اویوا را میبینید که با یک قلاب ماهیگیری به سطح کشیده شده و با بالا بردن برگه، جسد دوم را میبینید، خدمتکاری که ناخنهای دستش بعد از مرگ همچنان رشد میکنند.
این ترفند روی صحنه گیراتر است، چون هر دو جسد توسط یک بازیگر به تصویر کشیده میشوند که لباسش را سریع عوض میکند.
در دهه ۱۸۶۰، نزدیک ۴۰ سال از کاربرد ترفند صحنه میگذشت و در آن دهه، از مخازن واقعی آب روی صحنه استفاده میشد. بروکس میگوید چاپها برای بزرگداشت این ترفند ایجاد شدند. این قبیل چاپها نادر هستند، به خصوص آنهایی که کاملاً سالم باقی ماندند.
ارواح قرنها در تئاتر «نو» برجسته بودند و هدف آنها، مخاطبان نخبهتر و باهوشتر بود.
شاکیو، از سری «صد بدون نمایشنامه»، تسوکیوکا کوگیو، چاپ چوبی، ۱۹۲۷-۱۹۲۲ موزه ملی هنر آسیایی
فرانک فِلتِنز، از متصدیان این نمایشگاه میگوید: «آن مراسم شامل رقص، سرود و شخصیتهایی با ماسکهای چوبی استادانه میشد. او میگوید: گذاشتن ماسک به این معنا بود که فرد اساساً نه تنها جوهره آن نقش را به خود میگیرد، بلکه در حال تبدیل شدن به آن است. این نوعی انتقال روح است که برای آنها اتفاق میافتد.»
تسوکیکا کوگیو، هنرمند قرن نوزدهم در زمینه چاپ چوبی، نه تنها با مستند کردن شخصیتهای ترسناک، بلکه با نشان دادن بازیگران پشت نقابها و خلق تصاویر پشت صحنه تئاتر برای نخستین بار، دست روی علاقه روزافزون به نو گذاشت.
فلتنز میگوید: «این نگاه دزدکی به پشت صحنه تقریباً به نوعی توهینآمیز است، چون اسطورهشناسی نو را از بین میبرد.»
«داستانهای نو شاید به اندازه کابوکی در بازتولید شبحها مهیج نبوده باشند، اما در عوض فرم آنها داستانهایی از گذشتههای دور بود و آن داستانها اغلب با مکانهای خاص در سراسر ژاپن مرتبط هستند».
«آن داستانها از طریق ارواح مرتبط با آن مکانها بیان میشوند و ارواح برای حافظه محلی حکم مجرای ارتباطی را دارند.»
به راستی چرا ارواح در سنتهای فرهنگی ژاپن دوام آوردهاند و در دوره ادو احیا شدند؟
به نقل از پِرل مُسکوویتز مجموعهدار که همراه همسرش سیمور مسکوویتز، صدها اثر چاپی را به موزه هدیه داده، در کاتالوگ نوشته شده که شاید راهی برای نمایش جامعهی در حال تغییر بوده است: «حدس من اینست که این داستانهای شبحآلود اشکالی از عدالت در جامعهی فئودالی بودند که در آن، اقتدار طبقه حاکم، مطلق بود».
«در چنین سیستم طبقاتی ناعادلانهای، تماشای این نوع نمایشها که در آنها، ارواح میتوانستند به روشی که مردم نمیتوانند انتقام بگیرند و عدالت را از طریق این نقشههای انتقامجویانه اجرا کنند، نوعی تخلیه روانی بود.»
بروکس میگوید دانستن شمار چاپهای آن زمان دشوار است و مردم هنوز آنها را با روشهای سنتی میسازند.
بینندگان حتماً میتوانند این تصاویر ارواح را به تصاویر ترسناک فیلمهای مدرن ژاپنی مانند Ringu محصول ۱۹۹۸ و بازآفرینی انگلیسی آن به نام The Ring محصول ۲۰۰۲ مرتبط کنند.
بروکس میگوید: «ارواح ژاپنی چیزهایی هستند که مردم آنها را فیلمهای ترسناک ژاپنی میشناسند. بنابراین حتی اگر تخصصی در این موضوع نداشته باشید، همچنان میتوانید چیزهایی ببینید که میشناسید و به آنها علاقه دارید.»
کانال عصر ایران در تلگرام